O konferencji
Międzynarodowa konferencja naukowa
„Ludzie zbuntowani. Protesty w Europie XXI wieku
– tradycje, cele, sposoby samoorganizacji”
8-10 listopada 2021
Centrum Humanistyki Otwartej
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Pomarańczowa Rewolucja w Ukrainie (2004-2005) i ukraiński Euromajdan (2013-2014), bunty w Grecji (2010-2011), Arabska Wiosna (2010-2012), ruch Indignados w Hiszpanii (2011), Ogólnopolski Strajk Kobiet w Polsce (Czarny Protest) (2016), protesty na Słowacji (2019), ruch żółtych kamizelek we Francji (2018-2019), Młodzieżowy Strajk Klimatyczny (2019-2020) – to tylko skrócona lista najważniejszych wystąpień społecznych. Kiedy rozsyłaliśmy list z zaproszeniem (listopad 2020), trwały prodemokratyczne protesty w Białorusi, a rozproszone antyrasistowskie i antydyskryminacyjne protesty obejmują cały świat. Kiedy ogłaszamy konferencję dla publiczności (sierpień/wrzesień 2021), trwają protesty przeciw zmianom w polskich szkołach oraz protesty solidarnościowe z migrantami, którym odmawia się podstawowych praw człowieka.
Zadaniem naszej konferencji jest podjęcie refleksji nad falą protestów, która przetacza się przez świat od dwóch dekad. Niektóre wystąpienia (mamy nadzieję, że większość) służyły poszerzaniu demokracji liberalnej, niektóre (mamy nadzieję, że mniej liczne) wynikają z załamywania się porządku demokratycznego.
Powyższa lista, wskazująca na nieustanny przyrost wystąpień, skłania do patrzenia na historię XXI-wiecznej Europy z perspektywy społecznego gniewu i kwestii jego skuteczności. W związku z tym postanowiliśmy zadać trzy generalne pytania: z czego protesty wynikają?; jak są zorganizowane?; do czego dążą?. W ujęciu szczegółowym proponujemy następujące zagadnienia:
• tradycje protestów w danej kulturze lub historii narodowej;
• klasowe, genderowe, rasowe, etniczne aspekty protestów;
• wspólne/rozbieżna powody i cele (ekonomia, demokracja, prawo, kultura) protestów w różnych państwach; adresaci żądań (instytucje międzynarodowe, rząd, podmioty gospodarcze – spółki akcyjne, banki etc.);
• przyczyna / obiekt kontestacji (niesprawiedliwe prawo, sytuacja ekonomiczna, kwestie płci, zmiany klimatyczne);
• metody działania (strajk, demonstracja, blokada, nieposłuszeństwo obywatelskie);
• formy samoorganizacji (komitet, kolektywy, przywództwo wieloosobowe, wyznaczenie lidera / niechęć do powołania lidera);
• formy komunikacji wewnętrznej oraz zewnętrznej (z politykami, urzędnikami, mediami, obywatelami niebiorącymi udziału w proteście);
• formy reprezentacji kulturowej wypracowane w ramach protestu (hasła, logotypy, transparenty);
• formy polityczności jako skutek protestów (sformułowanie wyrazistego programu, tworzenia partii politycznej, związków zawodowych, założenie organizacji pozarządowej, zarejestrowanie ruchu społecznego);
• obecność protestu w przestrzeni wirtualnej;
• imaginarium protestu (protesty w literaturze, filmie, serialach, sztukach wizualnych).
Powyższe zagadnienia nie wyczerpują zestawu problemów, które poruszymy w czasie naszej konferencji. Każdy kolejny protest wzmacnia nasze przekonanie, że warto tę dyskusję podjąć.
About
International conference „Rebellious people. Protests in 21st century Europe - traditions, goals, ways of self-organization"
November 8-10, 2021
Center for Open Humanities
Adam Mickiewicz University in Poznań (Poland)
Orange Revolution in Ukraine (2004-2005) and Ukrainian Euromaidan (2013-2014), revolts in Greece (2010-2011), Arab Spring (2010-2012), the Indignados movement in Spain (2011), National Women's Strike in Poland (Black Protest) (2016), protests in Slovakia (2019), the yellow vest movement in France (2018-2019), Youth Climate Strike (2019-2020) - this is just a shortened list of the most important social events. While we sent the invitation (November 2020), there was pro-democracy protests in Belarus, and scattered antiracist and anti-discrimination protests are spreading around the world. When we announce the conference to the audience (August/September 2021), there are protests against the changes in Polish schools and solidarity protests with migrants who are denied basic human rights.
The aim of the conference is to reflect on the wave of protests that has been sweeping the world for two decades. Some protests (we hope the majority) served to broaden liberal democracy, some (we hope less numerous) result from the breakdown of the democratic order.
The above list, indicating the constant increase in protests, prompts us to look at the history of 21st-century Europe from the perspective of social anger and the question of its effectiveness. Therefore, we decided to ask three general questions: what are the causes of the protests? how are they organized? what are they striving for? In detail, we propose the following issues:
• traditions of protests in a given culture or national history,
• class, gender, racial and ethnic aspects of protests,
• common / divergent reasons and goals (economy, democracy, law, culture) of protests in different countries; addressees of requests (international institutions, government, economic entities - joint-stock companies, banks, etc.),
• cause / object of contestation (unfair law, economic situation, gender issues, climate change), methods of operation (strike, demonstration, blockade, civil disobedience),
• forms of self-organization (committee, collectives, multi-person leadership, leader appointment / reluctance to appoint a leader),
• forms of internal and external communication (with politicians, officials, media, citizens not participating in the protest),
• forms of cultural representation developed as part of the protest (slogans, logos, banners),
• forms of politics as a result of protests (formulating a clear program, creating a political party, trade unions, establishing a non-governmental organization, registering a social movement),
• presence of a protest in virtual space,
• protest imaginary (protests in literature, film, serials, visual arts).
The issues proposed above do not exhaust the set of problems that will be discussing during our conference. Each new protest strengthens our conviction that this subject is worth discussing.
Goście konferencji
Our speakers
Artner Annamaria Milton Friedman University • Bednarek Joanna B. UAM Poznań
• Bendyk Edwin Polityka • Bentkowski Sebastian UWM Olsztyn
• Beylin Marek Gazeta Wyborcza • Burbulyte-Tsiskarishvili Gabriele Klaipeda University
• Cernik Mikula Masaryk University • Chwieduk Alicja UAM Poznań
• Czapliński Przemysław UAM Poznań • Czarnota Katarzyna UAM Poznań
• Davydzik Volha EHU • Dobrowolski Piotr UAM Poznań
• Dvorak Jaroslav Klaipeda University • Florek Iwona Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej
• Graff Agnieszka UW
• Huët Romain Université Rennes • Indellicato Rosa University of Bari “Aldo Moro”
• Korolczuk Elżbieta Södertörn University • Korzeniewska-Polak Agnieszka UŁ
• Kosiński Dariusz UJ • Kościelniak Marcin UJ
• Kurz Iwona IKP UW
• Laki Ildikó Milton Friedman University • Leder Andrzej IFiS PAN
• Majewska Ewa badaczka niezależna
• Narbutienė Indrė Klaipeda University • Nowak Andrzej W. UAM Poznań
• Obrikienė Alyvda Klaipeda University • Parente Salvatore Antonello University of Bari “Aldo Moro”
• Radiukiewicz Anna ISP PAN • Riekasiuš Remigijus Klaipeda University
• Rozmysłowicz Marta Inicjatywa Pracownicza • Semenowicz Dorota AT Warszawa
• Sitek Bronisław Uniwersytet SWPS • Sobczak Kornelia IKP UW
• Sobol Michał UAM Poznań • Sowa Jan ASP Warszawa
• Stumbraitė-Vilkišienė Edita Klaipeda University • Szałasek Filip Uniwersytet Gdański
• Szczerbowski Jakub UŁ
• Szejniuk Aleksandra Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej
• Ślosarski Bartosz UW • Urbański Jarosław Inicjatywa Pracownicza
• Warkocki Błażej UAM Poznań
Program konferencji
Conference schedule
Otwarcie konferencji
Słowo otwarcia - Bogumiła Kaniewska
Rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
Panel 1: Samowiedza i ekstaza | Self-knowledge and ecstasy
Moderator: Przemysław Czapliński
Romain Huët, Buntowniczy zawrót głowy. Fenomenologiczna analiza buntowniczego gestu |
The vertigo of the riot. Phenomenological analysis of the rioting gesture
Edwin Bendyk, Utowarowienie i proletaryzacja buntu | Commoditization and
proletarianisation of the rebellion
Elżbieta Korolczuk, Kto się boi „gender”? Globalny ruch anty-genderowy a prawicowy
populizm | Who’s afraid of „gender”? Global anti-gender movement and right-wing populism
Przerwa kawowa | Coffee
Panel 2: Globalne i lokalne | Global and local
Moderator: Agnieszka Graff
Volha Davydzik, Potrzeba nowego języka: doświadczenie opisu wydarzeń w Białorusi | The
need of new language: the experience of describing events in Belarus
Anna Radiukiewicz, Misja cywilizacyjna Komitetu Obrony Demokracji | The Civilizing
mission of the Committee for the Defence of Democracy
Anna Maria Artner, Gnijący świat imperialistyczny, protesty ludowe i interesy geopolityczne |
Mouldering imperialist world, peoples’ protests, and geopolitical interests
Aleksandra Szejniuk, Protesty na świecie — przyczyny i skutki | Protests of people in the
world — causes and effects
Przygotowanie do wystąpień ulicznych (I)
Obiad | Dinner
Panel 3: Taktyki i narzędzia | Tactics and tools
Moderator: Katarzyna Czarnota
Andrzej W. Nowak, Rzeczy jako sojusznicy i wrogowie. Więcej niż ludzki wymiar protestów |
Things as allies and enemies. More than human dimension of protests
Filip Szałasek, Audiosfera sprzeciwu i afekt akustyczny. Nagrania terenowe z protestów | The
audiosphere of objection and acoustic affect. Field recordings of protests
Iwona Kurz, Media protestu: między kartonem a Insta (jesień 2020 w Polsce) | The media of
protest: between cardboard and Instagram (Fall 2020 in Poland)
Agnieszka Korzeniowska-Polak, Prawo do uzyskiwania informacji o działalności władz
publicznych jako narzędzie walki ludzi zbuntowanych | The right to obtain information about
the activities of public authorities as a fighting tool of rebellious people
Przerwa kawowa | Coffee
Panel 4: Protesty i ciała | Protests and bodies
Moderator: Elżbieta Korolczuk
Agnieszka Graff, Jak ewoluowały symbole i hasła kobiecych protestów 2016-2020 | The
Evolving Language and Symbolism of Women’s Protests in Poland (2016-2020)
Ildico Laki, Wykluczenie osób z niepełnosprawnościami z życia codziennego | Exclusion of
people with disabilities from everyday life
Ewa Majewska, Słaby opór. Feministyczne kontrpubliczności w Polsce po roku 2016 | Weak
resistance. Feminist counterpublics in Poland after 2016
Przemysław Czapliński, Wojna karnawałów. Protesty w Polsce 2015-2021 | War of
Carnivals. Protest in Poland in the period 2015-2021
Przygotowanie do wystąpień ulicznych (II)
Panel 5: Polulizm i prawica | Populism and the Right
Moderator: Andrzej Leder
Gabriele Burbulyte-Tsiskarishvili, Jaroslav Dvorak, Indre Narbutienė, Alyvda Obrikienė,
Remigijus Riekašius, Edita Stumbraitė-Vilkišienė, Kto głosuje na awanturniczych polityków?
Narracyjne spojrzenia na „Fenomen Petrasa” w Litwie | Who Votes For Rebellious
Politicians? Narrative Insights Of 'Peter's Phenomenon' In Lithuania
Jan Sowa, Faszyści, populiści, incele. Jak prawica przechwyciła kulturę klasowego protest |
Fascists, populists, incels: how the Right has taken over the culture of the class protest
Przerwa kawowa | Coffee
Panel 6: Protest jako performans | Protest as performance
Moderator: Marcin Kościelniak
Piotr Dobrowolski, Teatr jako animator, uczestnik i archiwista społecznych buntów w
Europie Środkowej i Wschodniej | Theater as animator, participant, and archivist of social
rebellions in Central and Eastern Europe
Dorota Semenowicz, Wstyd, gniew, teatr. Dlaczego ludzie protestują pod teatrami | Shame,
anger, theater. Why do people protest outside theaters
Dariusz Kosiński, Od krzyża do błyskawic. Przedstawieniowa i performatywna skuteczność
protestów na podstawie wybranych polskich wydarzeń dekady 2010–2020 | From the cross to
lightning blots. The representational and performative effectiveness of protests on the basis of
selected Polish events of the decade 2010-2020
Joanna B. Bednarek, Winne transparenty. Protest, skandal, prawomocność | Guilty signs.
Protest, scandal, legitimacy
Przygotowanie do wystąpień ulicznych (I)
Obiad | Dinner
Panel 7: Protesty i klasy | Protests and classes
Moderator: Jan Sowa
Alicja Chwieduk, Czego nauczyły nas żółte kamizelki? | What the yellow vests have taught us?
Michał Sobol, Strajki generalne - pracownicza forma obywatelskiego nieposłuszeństwa |
General strikes - a workers’ form of civil disobedience
Marta Rozmysłowicz, Co dalej ze Strajkiem Kobiet? Postulaty socjalne i ekonomiczne ruchu
kobiecego | What’s next for the Women's Strike? Social and economic demands of the
women's movement
Jarosław Urbański, Dwie dekady protestów pracowniczych na świecie - kwestia pracownicza
w XXI wieku | Two decades of workers’ protests in the world - the labour issue in the 21st
century
Przerwa kawowa | Coffee
Panel 8: Protesty i paragrafy | Protests and paragraphs
Moderator: Anna Musiała
Sebastian Bentkowski, Prawne przesłanki wydania decyzji o rozwiązaniu zgromadzenia |
Legal prerequisites for a decision to dissolve an assembly
Iwona Florek, Bronisław Sitek, Wolność zgromadzeń a obowiązki pracownicze | Freedom of
assembly and worker obligations
Przerwa kawowa | Coffee
Panel 9: Migracje | Migrations
Moderator: Ewa Majewska
Katarzyna Czarnota, Protesty w obronie uchodźców w latach 1990-2004 oraz 2015-2020 |
Protests in defence of refugees between 1990-2004 and 2015-2020
Kornelia Sobczak, Bezsilność bezsilnych. Rodziny bez granic - studium przypadku, work in
progres | Powerlessness of the powerless. Families without borders — a case study, work in
progress
Przygotowanie do wystąpień ulicznych (III)
Panel 10: Tradycje | Traditions
Moderator: Dariusz Kosiński
Marek Beylin, Kobiety, gniew, solidarność | Women, anger, solidarity
Błażej Warkocki, „Wszystko wyglądało jak z PRL-u”. Genealogia pierwszych Marszów
Równości w Poznaniu (2004-2005) | „Everything looked like it was from the Peoples’
Republic of Poland”. Genealogy of the first Equality Marches in Poznań (2004-2005)
Marcin Kościelniak, Maj 1989. Pierwsza mobilizacja przeciwko ustawie antyaborcyjnej | May
1989. First mobilisation against the anti-abortion bill
Andrzej Leder, Dwie decyzje Róży Luksemburg | Rosa Luxemburg’s two decisions
Przerwa kawowa | Coffee
Panel 11: W sprawie klimatu | On the climate
Moderator: Andrzej W. Nowak
Rosa Indellicato, Protesty w sprawie zmian klimatu: młodzi ludzie jako protagoniści
ekologicznej przemiany | Protests against climate change: young people as protagonists of an
ecological transition
Bartosz Ślosarski, Jak zobaczyć zmianę? Widzialność i artefaktualizacja ruchów społecznych |
How to see the change? Visibility and artefactualisation of social movements
Mikulas Cernik, Konstruowanie imaginariów sprawiedliwości klimatycznej poprzez opór w
Czechach i Polsce | The Construction of Climate Justice Imaginaries through Resistance in
the Czech Republic and Poland
Przerwa kawowa | Coffee
Panel 12: Pieniądze | Money
Moderator: Edwin Bendyk
Jakub Szczerbowski, Krótka historia decentralizacji finansów i jej wpływu na społeczeństwo |
A Short History of Decentralizing Finance and its Influence on Society
Salvatore Antonello Parente, Sprzeciw podatkowy i nieposłuszeństwo fiskalne między
obowiązkiem składkowym a etycznością podatku | Tax objection and fiscal disobedience
between contribution obligation and ethicality of the tax
Zamknięcie konferencji
Obiad | Dinner
KSIĘGA ABSTRAKTÓW
The book of abstracts
Kliknij przycisk poniżej i pobierz abstrakty wszytkich wystąpień.
Click the button below and download abstracts of all presentations.
Streaming
Dla publiczności konferencja będzie transmitowana na żywo na kanale YouTube.
Transmisja PL na kanale “Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM, Collegium Maius”: LINK
Transmisja ENG na kanale “Ludzie Zbuntowani / Rebellious people Conference”:
LINK
Bezpośrednie linki do transmisji będą umieszczane w wydarzeniu na FB:
LINK